کولپوسکوپی یک نوع معاینه تخصصی واژن و دهانه رحم است که توسط پزشک متخصص زنان و زایمان انجام می‌شود. این معاینه اغلب در مواردی توسط پزشک تجویز می‌شود که نتیجه پاپ اسمیر فرد بیمار تغییرات سلولی غیرطبیعی را نشان می‌دهد. لازم به ذکر است که غیرطبیعی بودن پاپ اسمیر لزوما به معنای سرطان دهانه رحم نمی‌باشد. در حالت کلی پاپ اسمیر یک‌گونه آزمایش تشخیصی (دیاگنوستیک) است. برای تشخیص دقیق سرطان دهانه رحم از کولپوسکوپ استفاده می‌شود.
طبق تحقیقات صورت گرفته در این زمینه، سرطان دهانه رحم به عنوان پنجمین سرطان شایع در بین بانوان ایرانی شناخته شده است. این سرطان در دو نوع؛ خوش‌خیم و بدخیم است که هر کدام درمان خاص خود را دارد. اما در موارد بدخیم زمان درمان کمی بیشتر و طولانی‌تر می‌باشد. متاسفانه برخی افراد پس از مشاهده علائم غیرطبیعی به علت ترس در مراجعه به پزشک تعلل می‌کنند اما توجه به این نکته بسیار حائز اهمیت است که با توجه به پیشرفت تکنولوژی و دانش پزشکی در سال‌های اخیر اکثر بیماری‌ها به ویژه در حوزه زنان با تشخیص زود هنگام قابل کنترل و بهبودی می‌باشد.
کولپوسکوپی چیست؟
دقیق‌ترین روش برای شناسایی بیماری سرطان دهانه رحم، کولپوسکوپی می‌باشد. دستگاه کولپوسکوپ یک نوع میکروسکوپ بسیار دقیق است. پزشک معالج با کمک این دستگاه سلول‌های موجود در دهانه رحم را مورد بررسی قرار می‌دهد و در صورتی که با موارد مشکوک برخورد داشته باشد از این سلول‌ها نمونه‌گیری می‌کند. نمونه‌ها برای بررسی دقیق‌تر به آزمایشگاه‌های پیشرفته ارسال می‌گردد.
دقت تشخیص و درمان سلول‌های سرطانی و بدخیم در کولپوسکوپی به بالای 99 درصد می‌رسد و از افزایش و رشد این سلول‌ها جلوگیری می‌کند. این در صورتی است که دقت در پاپ اسمیر تنها به 60 درصد می‌رسد.
چه افرادی به روش کولپوسکوپی نیاز دارند؟
در صورتی که فرد بیمار با شکایات زیر به پزشک مراجعه کند به احتمال زیاد برای او کولپوسکوپی تجویز می‌شود:
- غیر طبیعی بودن نتایج پاپ اسمیر و احتمال وجود سلول سرطانی
- وجود زخم یا ترشحات غیر طبیعی واژن در فرد
- وجود زخم‌های مزمن در دهانه رحم فرد
- وجود زگیل‌های تناسلی
- فردی که بعد از رابطه جنسی، لکه بینی دارد.
- غیر طبیعی بودن سرویکس (دهانه رحم)
روش کولپوسکوپی چگونه انجام می‌پذیرد؟
کولپوسکوپ به صورت کلی شامل دو چشمی می‌باشد که پزشک متخصص می‌تواند از درون این چشمی‌ها داخل واژن را به دقت ببیند. با کمک این دستگاه بخش‌های گوناگون دهانه رحم مورد بررسی قرار می‌گیرد و در قسمت‌هایی که سلول غیر‌عادی دیده می‌شود به وسیله اسپری‌های مخصوص رنگ می‌گردد. پس از آن پزشک از قسمت‌های رنگی نمونه‌برداری می‌کند که این کار را، عمل بیوپسی می‌نامند. پس از آن نمونه‌ها به آزمایشگاه فرستاده می شود تا به طور دقیق‌تری مورد بررسی قرار گیرد. بر اساس نتیجه اعلام شده توسط آزمایشگاه، پزشک نوع درمان را مشخص می‌نماید.
مزیت‌های روش کولپوسکوپی چیست؟
از جمله مزیت‌هایی که روش کولپوسکوپی دارد می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- شناسایی سلول‌های بیمار و سرطانی حتی در سطح ابتدایی و درمان و جلوگیری از پیشرفت آن
- شناسایی زخم‌های مزمن و بدخیمی که احتمال تبدیل به سرطان را دارند.
- دقت در روش کولپوسکوپی (دقت بالای 99 درصد) بسیار بالا می‌باشد.
عوارض جانبی کولپوسکوپی
در این روش درمانی هیچ‌گونه عوارض جانبی و دردی مشاهده نمی‌شود. اما ممکن است فرد بیمار به خاطر انجام نمونه‌برداری و عمل بیوپسی لکه‌بینی داشته باشد که طبیعی است و رفع خواهد شد. انجام کولپوسکوپی در زمان قاعدگی مناسب نیست زیرا بافت‌های داخلی واژن به صورت دقیق دیده نخواهند شد.
اقدامات پیش از کولپوسکوپی
در صورتی که دکتر برای تشخیص و درمان مشکل شما کولپوسکوپی را پیشنهاد داده است، انجام اقدامات زیر پیش از کولپوسکوپی در گرفتن نتیجه مطلوب بسیار موثر خواهد بود:
- انجام کولپوسکوپی بعد یا قبل از دوران قاعدگی باشد زیرا در این دوره بافت‌های داخلی واژن به صورت دقیق و واضح دیده نمی‌شود.
- 48 ساعت قبل از کولپوسکوپی، رابطه جنسی نداشته باشید.
- استفاده از دارو و پمادهای واژینالی در 48 ساعت قبل از عمل ممنوع می‌باشد.
- در صورت استفاده از داروهای خاص، با پزشکتان مشورت کنید.
